Οι συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας είναι λάθη κατά τη διάρκεια σχηματισμού των γεννητικών οργάνων ήδη από την εμβρυϊκή ζωή. Οι ανωμαλίες αυτές αφορούν διαφοροποιήσεις στη δομή και την κατασκευή της μήτρας, και έχουν να κάνουν τόσο με την εξωτερική όσο και με την εσωτερική της μορφή.

Οι συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας αποτελούν σημαντική πάθηση του γεννητικού συστήματος γιατί επηρεάζουν τη γονιμότητα. Γίνονται αντιληπτές πολλές φορές μετά την ήβη (μετά την έναρξη της πρώτης περιόδου) και αυτό γιατί τα συμπτώματα που προκαλούν έχουν σχέση με την περίοδο.

Υπάρχουν πολλά είδη συγγενών ανωμαλιών της μήτρας και το κάθε ένα από αυτά έχει διαφορετική βαρύτητα και επηρεάζει με το δικό του τρόπο τη ζωή και τη μελλοντική τεκνοποίηση μιας γυναίκας.

Ποια είναι τα είδη των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας και σε τι ποσοστό εμφανίζονται;

Τα είδη των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας είναι η απλασία και η υποπλασία της μήτρας, η μονόκερως μήτρα, η δίκερως μήτρα, η καρδιόσχημη μήτρα ή τοξοειδής μήτρα, η μήτρα με διάφραγμα και η δίδελφυς μήτρα. Σπανιότερα συναντάμε στένωση ή και ατρησία του τραχήλου της μήτρας.

Οι συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των συγγενών δυσπλασιών του έσω γεννητικού συστήματος της γυναίκας. Οι συγγενείς γεννητικές δυσπλασίες είναι συχνές και ανευρίσκονται σε ποσοστό 4-6% στο γενικό πληθυσμό. Οι συγγενείς δυσπλασίες της μήτρας απαντώνται συχνότερα στην ομάδα των γυναικών με καθ’ έξιν αποβολές σε ποσοστό 12-16%. Τα διαφράγματα της μήτρας αποτελούν την συχνότερη συγγενή δυσπλασία, ακολουθούμενη από την δίκερω και την τοξοειδή μήτρα με αθροιστική σχετική συχνότητα των τριών τύπων 80% του συνόλου των δυσπλασιών της μήτρας.

Ποια είναι τα συμπτώματα των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας;

Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το είδος της συγγενούς ανωμαλίας. Οι περισσότερες συγγενείς ανωμαλίες που δεν αποφράσσουν το γεννητικό σύστημα συνήθως είναι ασυμπτωματικές και μπορούν να αποκαλυφθούν μετά από λεπτομερή διερεύνηση της υπογονιμότητας. Άλλες πάλι εκδηλώνονται κλινικά με πόνο στο υπογάστριο(χαμηλά στην κοιλιά), δυσμηνόρροια (πόνο στην περίοδο), μηνορραγίες, ενώ προκαλούν στείρωση, επαναλαμβανόμενες αποβολές, πρόωρο τοκετό, ανώμαλες προβολές του εμβρύου κατά τον τοκετό, αιμορραγίες στο τρίτο τρίμηνο της κύησης ή ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου.

Με ποιο τρόπο γίνεται η διάγνωση των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας;

Υπάρχει μία σειρά εξετάσεων που βοηθούν στη διάγνωση των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας.

Το υπερηχογράφημα αποτελεί σήμερα μία πολύ απλή εξέταση με μεγάλη ακρίβεια στην απεικόνιση των εσωτερικών γεννητικών οργάνων.

Η υστεροσαλπιγγογραφία είναι μία εξέταση στην οποία εγχέεται ακτινοσκιερόν υγρό μέσα στη μήτρα το οποίο προωθείται στις σάλπιγγες. Στη συνέχεια λαμβάνονται ακτινογραφίες κάτι που μας επιτρέπει να ελέγξουμε συγχρόνως τη βατότητα των σαλπίγγων (αν είναι ανοιχτές ή αποφραγμένες) και τη μορφολογία της μήτρας.

Η λαπαροσκόπηση είναι μέθοδος που επιτρέπει την άμεση επισκόπηση των ενδοπυελικών οργάνων και δίνει τη δυνατότητα θεραπευτικών χειρισμών για την αποκατάσταση ορισμένων συγγενών ανωμαλιών.

Η υστεροσκόπηση γίνεται με είσοδο κάμερας από τον τράχηλο στο εσωτερικό της μήτρας και έτσι δίνεται η δυνατότητα και να αποτυπώσουμε ανωμαλίες της κοιλότητας της μήτρας αλλά και να διορθώσουμε κάποιες από αυτές όπως τα διάφραγμα της μήτρας.

Ποια είναι η αντιμετώπιση των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας;

Το μεγαλύτερο ποσοστό των συγγενών ανωμαλιών της μήτρας δεν χρήζουν αντιμετώπισης, γιατί δεν εμποδίζουν την τεκνοποίηση. Στις περιπτώσεις που η ύπαρξη των συγγενών ανωμαλιών καθιστά πολύ δύσκολη ή και αδύνατη μία φυσιολογική κύηση είναι δυνατή η αποκατάσταση μέσω λαπαροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης ή με υστεροσκόπηση. Παλαιότερα είχαν υιοθετηθεί μείζονες επεμβάσεις αποκατάστασης της μήτρας χωρίς όμως ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Συμπερασματικά, οι συγγενείς γεννητικές δυσπλασίες συνοδεύονται από προβλήματα υγείας, δυνητικά επικίνδυνες επιπλοκές και πτωχή πρόγνωση των κυήσεων που επιτυγχάνονται. Η χειρουργική θεραπεία αναστρέφει την πρόγνωση στις ασθενείς και είναι δυνατό να γίνει με την χρήση των ενδοσκοπικών τεχνικών με απλούστερο και πλέον αποτελεσματικό τρόπο σε σχέση με το παρελθόν.