Ορμονική αντισύλληψη μόνο με προγεσταγόνο: Χάπι και Ενέσιμο - Progestin-Only Hormonal Birth Control Pill and Injection
Ορμονική αντισύλληψη μόνο με προγεσταγόνο: Χάπι και Ενέσιμο - Progestin-Only Hormonal Birth Control Pill and Injection
Τι είναι το προγεσταγόνο;
Το προγεσταγόνο είναι μια μορφή προγεστερόνης, μιας ορμόνης που παίζει ρόλο στον έμμηνο κύκλο και την κύηση. Το προγεσταγόνο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με μια άλλη ορμόνη, η οποία ονομάζεται οιστρογόνο, στα συνδυασμένα ορμονικά αντισυλληπτικά χάπια, στον κολπικό δακτύλιο και στο διαδερμικό επίθεμα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από μόνο του σε χάπια που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο και σε ενέσιμο αντισυλληπτικό. Το αντισυλληπτικό εμφύτευμα και η ορμονική ενδομήτρια συσκευή (IUD) είναι επίσης δύο μορφές αντισύλληψης που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο.
Πόσο αποτελεσματικά είναι τα χάπια και το ενέσιμο αντισυλληπτικό μόνο με προγεστίνη στην πρόληψη της εγκυμοσύνης;
Τα χάπια και το ενέσιμο αντισυλληπτικό μόνο με προγεσταγόνο έχουν την ίδια περίπου αποτελεσματικότητα με τα συνδυασμένα χάπια, τους δακτυλίους και τα επιθέματα με οιστρογόνο και προγεσταγόνο.
1. Τι είναι τα χάπια που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο;
Τα χάπια αυτά, όπως υποδεικνύει και το όνομά τους, περιέχουν προγεσταγόνο. Διατίθενται μόνο με συνταγή γιατρού.
Πώς λειτουργούν τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο;
Τα αντισυλληπτικά χάπια μόνο με προγεσταγόνο, τα οποία καλούνται ορισμένες φορές και «μίνι χάπια», έχουν μια σειρά από επιδράσεις στον οργανισμό, οι οποίες βοηθούν στην πρόληψη της εγκυμοσύνης:
- Η βλέννα στον τράχηλο γίνεται πιο πυκνή, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη την είσοδο των σπερματοζωαρίων στη μήτρα και τη γονιμοποίηση του ωαρίου.
- Σταματούν την ωορρηξία, αλλά αυτή η επίδραση δεν εμφανίζεται σε όλες τις περιπτώσεις. Το 40% περίπου των γυναικών που χρησιμοποιούν χάπια μόνο με προγεσταγόνο, συνεχίζουν να έχουν ωορρηξία.
- Λεπταίνουν την επένδυση της μήτρας.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των χαπιών μόνο με προγεσταγόνο;
- Δεν επηρεάζουν τη σεξουαλική επαφή.
- Μπορεί να μειώσουν την αιμορραγία της περιόδου ή και να σταματήσουν τελείως την περίοδο.
- Δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης ή καρδιαγγειακών νοσημάτων και μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε ακόμη και αν πάσχετε από συγκεκριμένες παθήσεις, οι οποίες καθιστούν απαγορευτική τη λήψη συνδυασμένων χαπιών, όπως π.χ. ιστορικό εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης ή μη ελεγχόμενης υψηλής αρτηριακής πίεσης.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν αμέσως μετά τον τοκετό, ακόμη και αν θηλάζετε.
Το μοναδικό στην Ελλάδα αντισυλληπτικό δισκίο χωρίς οιστρογόνο είναι τo CERAZETTE (75μg desogestrel) που περιέχει το προγεσταγόνο Δεσογεστρέλη.
Παρέχει αποτελεσματικότητα στην αποφυγή μιας ανεπιθύμητης κύησης χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τη χρήση οιστρογόνων, σε γυναίκες 18 ετών και άνω.
Kάθε συσκευασία περιέχει 28 δισκία. To δοσολογικό σχήμα του είναι ένα δισκίο μια φορά την ημέρα το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά, περίπου την ίδια ώρα, για 28 συνεχόμενες ημέρες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενη αιμορραγία. Είναι το μόνο αντισυλληπτικό δισκίο στη χώρα μας που μπορεί να χορηγηθεί κατά την διάρκεια του θηλασμού.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι από τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο;
Τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο μπορεί να μην είναι η κατάλληλη επιλογή για γυναίκες με συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις, όπως ορισμένες μορφές λύκου. Οι γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο του μαστού ή έχουν ιστορικό καρκίνου του μαστού δεν πρέπει να χρησιμοποιούν τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο.
Πώς χρησιμοποιούνται τα χάπια μόνο με προγεστίνη;
Τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο διατίθενται σε συσκευασίες των 28 χαπιών. Όλα τα χάπια στη συσκευασία περιέχουν προγεστίνη. Πρέπει να παίρνετε ένα χάπι την ίδια ώρα κάθε ημέρα για 28 ημέρες. Για τη μέγιστη αποτελεσματικότητα του φαρμάκου, είναι σημαντικό να παίρνετε τα χάπια μόνο με προγεσταγόνο την ίδια ώρα κάθε μέρα. Μην παραλείπετε χάπια για κανέναν λόγο, ακόμη και αν έχετε αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους σας ή αν αισθανθείτε αδιαθεσία.
Τι θα συμβεί αν ξεχάσω να πάρω ένα χάπι;
Εάν περάσουν περισσότερες από 3 ώρες από την ώρα που έπρεπε να είχατε πάρει το χάπι σας, πρέπει να πάρετε το χάπι το συντομότερο δυνατόν και να χρησιμοποιήσετε μια συμπληρωματική μέθοδο αντισύλληψης (π.χ. προφυλακτικό) για τις επόμενες 2 ημέρες. Σε περίπτωση εμέτου ή σοβαρής διάρροιας εντός 3 ωρών από τη λήψη του χαπιού, το προγεσταγόνο ενδέχεται να μην απορροφάται πλήρως από τον οργανισμό σας. Συνεχίστε να παίρνετε τα χάπια σας, αλλά χρησιμοποιήστε μια συμπληρωματική μέθοδο αντισύλληψης μέχρι και 2 ημέρες μετά τη διακοπή του εμέτου ή της διάρροιας.
Ποιες είναι οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες των χαπιών που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο;
Η αιμορραγία μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Μπορεί επίσης να έχετε σύντομους κύκλους αιμορραγίας, σταγονοειδούς αιμόρροιας ή βαριάς αιμορραγίας ή και καθόλου αιμορραγία. Οι υπόλοιπες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, ναυτία και ευαισθησία στο στήθος.
2). Τι είναι το ενέσιμο αντισυλληπτικό;
Το ενέσιμο αντισυλληπτικό είναι μια ένεση με την ορμόνη οξική μεδροξυπρογεστερόνη σε μορφή «depot» (παρατεταμένης αποδέσµευσης). Παρέχει προστασία ενάντια στην εγκυμοσύνη για 3 μήνες.
Πώς λειτουργεί η ένεση;
Η ένεση έχει μια σειρά από επιδράσεις, οι οποίες «συνεργάζονται» για την πρόληψη της εγκυμοσύνης:
- Σταματά την ωορρηξία.
- Μειώνει την ποσότητα της τραχηλικής βλέννας και την κάνει πιο πυκνή. Αυτό καθιστά δυσκολότερη την είσοδο των σπερματοζωαρίων στη μήτρα και τη γονιμοποίηση του ωαρίου.
- Λεπταίνει την επένδυση της μήτρας.
Πώς χορηγείται η ένεση;
Η ένεση πρέπει να πραγματοποιηθεί από έναν επαγγελματία υγείας. Η πρώτη ένεση μπορεί να χορηγηθεί οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου σας, με την προϋπόθεση ότι τόσο εσείς όσο και ο γιατρός σας είστε ευλόγως βέβαιοι ότι δεν είστε έγκυος.
Πόσο συχνά πρέπει να κάνω ενέσεις;
Θα πρέπει να επισκέπτεστε τον γιατρό σας κάθε 13 εβδομάδες για τις επαναληπτικές ενέσεις. Η επαναληπτική ένεση μπορεί να χορηγηθεί με καθυστέρηση έως και 2 εβδομάδων (δηλ. 15 εβδομάδες από την τελευταία ένεση). Εάν η ένεση χορηγηθεί με καθυστέρηση μεγαλύτερη από 2 εβδομάδες, θα πρέπει να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή ή να χρησιμοποιήσετε μια συμπληρωματική μέθοδο αντισύλληψης, όπως το προφυλακτικό, για τις επόμενες 7 ημέρες.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ένεσης;
- Η ένεση δεν χορηγείται σε καθημερινή βάση.
- Δεν εμποδίζει τη σεξουαλική επαφή ή τις καθημερινές δραστηριότητες.
- Επίσης, δεν φαίνεται ότι χρησιμοποιείτε αντισύλληψη.
- Έχει επίσης πολλά οφέλη για την υγεία, τα οποία δεν σχετίζονται με την αντισύλληψη:
- Μειωμένος κίνδυνος καρκίνου της μήτρας σε περίπτωση μακροχρόνιας χρήσης
- Πιθανή προστασία ενάντια στη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
- Μειωμένος πυελικός πόνος που προκαλείται από την ενδομητρίωση
- Πιθανή απουσία περιόδου
- Πιθανή ανακούφιση από συγκεκριμένα συμπτώματα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας και των επιληπτικών διαταραχών
- Πιθανή μείωση της αιμορραγίας που σχετίζεται με τα ινομυώματα της μήτρας
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι της ένεσης;
Η χρήση του ενέσιμου αντισυλληπτικού μπορεί να προκαλέσει οστική απώλεια. Με τη διακοπή των ενέσεων, ένα ποσοστό της οστικής μάζας, αν όχι όλη, ανακτάται ξανά. Οι γυναίκες με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα μπορεί να αντιμετωπίσουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου κατά τη διάρκεια της χρήσης του ενέσιμου αντισυλληπτικού. Ο αυξημένος κίνδυνος μπορεί να διαρκέσει για ένα χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή αυτής της μεθόδου. Οι γυναίκες με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου, αγγειοπάθειας ή ανεπαρκώς ελεγχόμενης υψηλής αρτηριακής πίεσης ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά τη διάρκεια της χρήσης αυτής της μεθόδου.
Ποιες είναι οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρήση της ένεσης;
Η ένεση μπορεί να προκαλέσει απρόβλεπτη αιμορραγία. Ορισμένες γυναίκες έχουν αναφέρει αύξηση σωματικού βάρους κατά τη διάρκεια της χρήσης αντισυλληπτικών μεθόδων μόνο με προγεσταγόνο. Η μέση αύξηση βάρους σε αυτές τις γυναίκες ήταν κάτω από 2,3 κιλά περίπου. Μετά τη διακοπή των ενέσεων, χρειάζονται κατά μέσο όρο 10 μήνες για να προκύψει εγκυμοσύνη.