Το τεστ Παπανικολάου έγινε γνωστό στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα από το 1928 χάρη στον Έλληνα επιστήμονα Γεώργιο Παπανικολάου που μετά από πολύχρονες μελέτες το εφηύρε και το καθιέρωσε. Αποτέλεσμα της ευρείας εφαρμογής του ήταν να μειωθεί η θνησιμότητα που οφείλονταν στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά 70%.

Τι ακριβώς είναι το τεστ Παπ;

To test Pap είναι μια γρήγορη και εύκολη εξέταση που ανιχνεύει ανωμαλίες στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας. Το τεστ λειτουργεί προληπτικά γιατί ο θεράπων ιατρός μπορεί να παρακολουθεί ή να θεραπεύσει τις αλλοιώσεις των κυττάρων, πολύ πριν αυτές οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου.

Ποιες είναι οι ιδανικότερες συνθήκες για να κάνω τεστ Παπ;

Το τεστ Παπανικολάου μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή. Οι παρακάτω οδηγίες απλά αυξάνουν την αξιοπιστία του αποτελέσματος και τη διαγνωστική ακρίβεια της εξέτασης.

• Να είναι η γυναίκα περίπου στη μέση του κύκλου, λίγες μέρες πριν ή λίγες μετά.
• Να αποφύγει τη σεξουαλική επαφή την προηγούμενη μέρα από τη μέρα λήψης του τεστ.
• Να μην έχει κάνει κολπικές πλύσεις για τις 2 τελευταίες μέρες.
• Να μην έχει πάρει αντιβίωση την τελευταία εβδομάδα.
• Να έχει τελειώσει η περίοδος για τουλάχιστον 3 ημέρες.
• Να έχει θεραπευτεί από κολπίτιδα που πιθανώς θα επηρεάσει την εικόνα των κυττάρων.

Πως γίνεται το τεστ Παπ;

Με τη γυναίκα ξαπλωμένη στο γυναικολογικό κρεβάτι (BOOM) ο γιατρός τοποθετεί ευγενικά στον κόλπο της γυναίκας έναν κολποδιαστολέα και με την βοήθεια της εξεταστικής λυχνίας βλέπει τα τοιχώματα του κόλπου και τον τράχηλο της μήτρας. Με μία ξύλινη ή πλαστική σπάτουλα παίρνει κύτταρα ξύνοντας ελαφρώς την έξω επιφάνεια του τραχήλου και μετά με ένα ειδικό βουρτσάκι παίρνει κύτταρα από το εσωτερικό του τραχήλου περιστρέφοντάς το μια φορά. Τα κύτταρα που συλλέγονται τοποθετούνται σε διαφανείς πλάκες, ψεκάζονται με ένα σπρέι (λακ) για να μην καταστραφούν και στέλνονται στον κυτταρολόγο ο οποίος παρατηρεί στο μικροσκόπιο τυχόν αλλοιώσεις.

Ποιο είδος καρκίνου προλαμβάνουμε;

Με το τεστ Παπανικολάου προλαμβάνουμε μόνο τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και όχι τον καρκίνο της μήτρας (ενδομητρίου), των σαλπίγγων και των ωοθηκών.

Κάθε πότε πρέπει να κάνουν οι γυναίκες τεστ Παπανικολάου;

• Το πρώτο τεστ Παπ μπορεί να γίνει μετά τα 21 σε γυναίκες που έχουν ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές ή ένα χρόνο μετά την έναρξη των επαφών για μεγαλύτερες γυναίκες.
• Πρέπει να πραγματοποιείται κάθε χρόνο μέχρι την ηλικία των 65 ετών. Σε κάποιες χώρες είναι αποδεκτό κάθε 3 χρόνια αν η γυναίκα έχει συνεχώς αρνητικά τεστ Παπ.
• Εάν η γυναίκα έχει υποβληθεί σε ολική υστερεκτομή για καλοήθη πάθηση τότε το τεστ Παπ μπορεί να σταματήσει να γίνεται.
• Εάν η γυναίκα έχει υποβληθεί σε co – testing ( HPV DNA TEST ταυτόχρονα με τεστ Παπ ή Thin Prep) και είναι όλα αρνητικά ο επανέλεγχος μπορεί να γίνει ξανά σε 5 χρόνια.

Όλα τα παραπάνω αλλάζουν αν η γυναίκα έχει εμφανίσει στο παρελθόν αλλοιώσεις των κυττάρων, αν είναι ανοσοκατεσταλμένη (HIV), εάν λαμβάνει ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, αν έχει κληρονομικό ιστορικό του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και αν έχει εκτεθεί στο παρελθόν σε διαιθυλοστιλβεστρόλη.

Το τεστ Παπανικολάου είναι αξιόπιστο 100%;

Όχι. Το τεστ Παπ έχει μια αξιοπιστία από 50 έως 75 %. Υπάρχουν τεστ Παπ τα οποία είναι ψευδώς θετικά δηλαδή δείχνουν πρόβλημα χωρίς να υπάρχει και κάποια άλλα είναι ψευδώς αρνητικά, δεν δείχνουν τίποτα το παθολογικό ενώ υπάρχουν αλλοιώσεις. Για να αυξήσουμε την αξιοπιστία του πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. κάθε χρόνο).

Προσοχή

• Τόσο οι προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου όσο και ο καρκίνος του τραχήλου σε αρχικά στάδια δεν δίνουν κανένα σύμπτωμα.
• Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο μόνος καρκίνος που μπορεί να ανιχνευθεί και να θεραπευθεί πριν ακόμη εκδηλωθεί.
• Η γυναίκα που ακολουθεί τις οδηγίες του ειδικού σε θέματα παθολογίας τραχήλου, εκμηδενίζει τις πιθανότητες να νοσήσει από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
• Να θυμάστε πως δεν χρειάζεται πανικός. Οι αλλοιώσεις είναι συχνές αλλά ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας σπάνιος