Τι είναι ο έρπης των γεννητικών οργάνων;

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ). Προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητα (HSV). Η λοίμωξη από τον HSV μπορεί να προκαλέσει επώδυνες πληγές και φυσαλίδες γύρω από τα χείλη, τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η λοίμωξη από τον HSV δεν προκαλεί πληγές. Ένα άτομο μπορεί να έχει τον HSV και να μην το γνωρίζει. Δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά η λοίμωξη είναι διαχειρίσιμη.

Υπάρχουν περισσότεροι από ένας ιοί που μπορούν να προκαλέσουν έρπητα των γεννητικών οργάνων;

Υπάρχουν δύο τύποι HSV που μπορούν να προκαλέσουν έρπητα των γεννητικών οργάνων: 1) HSV-1 και 2) HSV-2. Η πιο συχνή αιτία του έρπητα των γεννητικών οργάνων είναι ο HSV-2. Ο HSV-1 συνήθως προκαλεί πληγές στο στόμα, τα χείλη και τους οφθαλμούς, αλλά εμφανίζεται με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα ως αιτία του έρπητα των γεννητικών οργάνων, ειδικά στις νεαρές γυναίκες.

Πόσο κοινός είναι ο ιός του έρπητα;

Περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες (περίπου ένας στους έξι ενήλικες) έχουν τον ιό HSV. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες απ’ ό,τι στους άνδρες.

Πώς συμβαίνει η λοίμωξη από τον ιό του έρπητα;

Ο HSV εξαπλώνεται μέσω της άμεσης επαφής με τις πληγές του έρπητα, συνήθως κατά τη διάρκεια του κολπικού, στοματικού ή πρωκτικού σεξ. Ο HSV μπορεί επίσης να υπάρχει στο δέρμα, ακόμη και αν δεν υπάρχουν πληγές. Εάν ένα άτομο έρθει σε επαφή με τον ιό στο δέρμα ενός μολυσμένου ατόμου, τότε μπορεί να μολυνθεί και αυτός.

Μετά την αρχική μόλυνση του ατόμου, ο HSV παραμένει στον οργανισμό. Μεταφέρεται στα νευρικά κύτταρα κοντά στη σπονδυλική στήλη και παραμένει εκεί μέχρι να ενεργοποιηθεί ξανά από κάποιο ερέθισμα. Όταν συμβαίνει αυτό, ο ιός μεταφέρεται κατά μήκος των νεύρων πίσω στο σημείο της πρώτης εισόδου του στο σώμα και προκαλεί μια νέα έξαρση των πληγών και των φυσαλίδων. Αυτό ονομάζεται υποτροπή. Ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα άτομα κατά τη διάρκεια μιας υποτροπής.

Πόσο καιρό μετά τη λοίμωξη από τον ιό του έρπητα εμφανίζονται τα συμπτώματα;

Όταν ένα άτομο μολύνεται αρχικά με τον HSV, τα συμπτώματα εμφανίζονται περίπου 2-10 ημέρες μετά την είσοδο του ιού στον οργανισμό.

Ποια είναι τα συμπτώματα της πρώτης έξαρσης του έρπητα;

Αρχικά, μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα τύπου γρίπης, όπως πυρετός, ρίγη, μυϊκοί πόνοι, κόπωση και ναυτία. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν πληγές, με μορφή φυσαλίδων γεμάτων με υγρό στα γεννητικά όργανα, τα οπίσθια ή σε άλλα σημεία του σώματος. Οι πληγές συχνά συγκεντρώνονται σε συστάδες και η περιοχή όπου εμφανίζονται οι πληγές μπορεί να είναι πρησμένη και ευαίσθητη. Εάν οι πληγές βρίσκονται στα γεννητικά όργανα, τότε η αίσθηση τσουξίματος ή καψίματος κατά τη διάρκεια της ούρησης είναι σύνηθες φαινόμενο.

Η πρώτη έξαρση του έρπητα των γεννητικών οργάνων μπορεί να διαρκέσει 2-4 εβδομάδες. Σε αυτό το διάστημα, οι πληγές ανοίγουν και απελευθερώνουν υγρό. Σε ένα διάστημα λίγων ημερών, οι πληγές σχηματίζουν κρούστα και, στη συνέχεια, επουλώνονται χωρίς να αφήσουν ουλές.

Ποια είναι τα συμπτώματα των υποτροπιαζουσών εξάρσεων του έρπητα;

Όταν επίκειται μια νέα έξαρση, μπορεί να νιώσετε κάψιμο, φαγούρα, τσούξιμο κοντά στο σημείο της πρώτης εισόδου του ιού στον οργανισμό. Μπορεί να νιώσετε πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης, στα οπίσθια, στους μηρούς ή στα γόνατα. Αυτά ονομάζονται πρόδρομα συμπτώματα. Λίγες ώρες αργότερα μπορεί να εμφανιστούν πληγές. Στις υποτροπιάζουσες εξάρσεις, συνήθως δεν υπάρχει πυρετός ή οίδημα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Οι πληγές επουλώνονται γρηγορότερα, εντός 3-7 ημερών στις περισσότερες περιπτώσεις. Επίσης, οι υποτροπιάζουσες εξάρσεις είναι συνήθως λιγότερο επώδυνες. Οι εξάρσεις είναι συνήθως συχνότερες κατά το πρώτο έτος μετά τη μόλυνση. Σε πολλά άτομα, ο αριθμός των εξάρσεων μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Είναι ίδια σε όλους τα συμπτώματα της λοίμωξης από τον ιό του έρπητα;

Όχι. Πολλοί άνθρωποι που έχουν τον HSV δεν έχουν συμπτώματα. Όταν όμως εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ορισμένα άτομα έχουν επώδυνες εξάρσεις με πολλές πληγές. Άλλοι έχουν ήπια μόνο συμπτώματα, τα οποία μπορεί να μην τα αντιληφθούν καν.

Πώς γίνεται η διάγνωση του έρπητα των γεννητικών οργάνων;

Για τη διάγνωση του έρπητα των γεννητικών οργάνων απαιτούνται εργαστηριακές εξετάσεις. Εάν υπάρχουν πληγές, τότε λαμβάνεται ένα δείγμα υγρού από μια πληγή. Το δείγμα εξετάζεται για να διαπιστωθεί εάν περιέχει τον ιό και, εάν ισχύει αυτό, για ποιον τύπο HSV πρόκειται. Οι αιματολογικές εξετάσεις επίσης μπορούν να βοηθήσουν εάν δεν υπάρχουν πληγές. Οι εξετάσεις αυτές ανιχνεύουν αντισώματα, τα οποία παράγει ο οργανισμός για την καταπολέμηση του ιού. Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορούν επίσης να μας δείξουν τον τύπο του HSV.

Πώς γίνεται η διαχείριση του έρπητα των γεννητικών οργάνων;

Τα αντιιικά φάρμακα που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης, μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια και τη βαρύτητα της έξαρσης. Όταν λαμβάνονται σε καθημερινή βάση, μπορούν να μειώσουν τον αριθμό των εξάρσεων. Αυτό ονομάζεται κατασταλτική θεραπεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η κατασταλτική θεραπεία μπορεί να αποτρέψει τις εξάρσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μειώνει επίσης τον κίνδυνο μετάδοσης του έρπητα σε άλλα άτομα.

Πώς μπορώ να αποφύγω τη μετάδοση του ιού του έρπητα στους σεξουαλικούς συντρόφους μου;

Εάν έχετε έρπητα των γεννητικών οργάνων, πρέπει να λαμβάνετε κάποια μέτρα για να μη μεταδώσετε τον HSV στον σεξουαλικό σύντροφό σας:

• Ενημερώστε τους τωρινούς σεξουαλικούς συντρόφους σας για το γεγονός ότι έχετε έρπητα των γεννητικών οργάνων. Ακόμη και αν οι σύντροφοί σας δεν έχουν πληγές, είναι καλή ιδέα να υποβληθούν σε εξέταση. Η αιματολογική εξέταση για τον έρπητα μπορεί να γίνει ακόμη και αν δεν υπάρχουν πληγές. Πρέπει επίσης να ενημερώνετε τους μελλοντικούς συντρόφους σας, πριν προχωρήσετε στη σεξουαλική επαφή.
• Η μετάδοση του ιού HSV σε άλλα άτομα είναι δυνατή ακόμη και όταν δεν έχετε πληγές. Ο ιός μπορεί να υπάρχει σε περιοχή του δέρματός σας που μοιάζει φυσιολογική, συμπεριλαμβανομένου του χρονικού διαστήματος ακριβώς πριν και μετά από μια έξαρση. Η χρήση ανδρικού προφυλακτικού από λατέξ (ή πολυουρεθάνη για όσους είναι αλλεργικοί στο λατέξ) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης ή μόλυνσης από τον HSV, αλλά δεν παρέχει πλήρη προστασία. Οι περιοχές του δέρματος όπου υπάρχει ο ιός, αλλά δεν καλύπτονται από το προφυλακτικό, μπορούν να μεταδώσουν τη λοίμωξη. Η κατασταλτική θεραπεία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης της λοίμωξης στον σύντροφό σας.
• Να είστε σε εγρήγορση για τα πρόδρομα συμπτώματα, τα οποία σηματοδοτούν την επέλευση της έξαρσης. Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή από τη στιγμή που θα αισθανθείτε αυτά τα συμπτώματα, μέχρι και μερικές ημέρες μετά την εξαφάνιση της κρούστας. Πλένετε τα χέρια σας με νερό και σαπούνι μετά από οποιαδήποτε πιθανή επαφή με τις πληγές. Έτσι θα αποφύγετε την επαναμόλυνση του εαυτού σας ή τη μετάδοση του ιού σε άλλους.
  Τα άτομα με λοίμωξη HSV-2 έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν λοίμωξη από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) εάν κάνουν σεξ με έναν HIV-θετικό σύντροφο. Η λήψη κατασταλτικής θεραπείας δεν μειώνει αυτόν τον κίνδυνο.

Πώς μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη ο ιός του έρπητα;

Εάν μια γυναίκα είναι έγκυος και φέρει τον ιό του HSV, ο ιός αυτός μπορεί να περάσει στο έμβρυο κατά τη διάρκεια του τοκετού, κατά το πέρασμά του από το μολυσμένο κανάλι της γέννησης. Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί εάν μια γυναίκα μολυνθεί για πρώτη φορά με τον HSV κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εμφανίσει την πρώτη της έξαρση σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης. Μπορεί επίσης να συμβεί κατά τη διάρκεια μιας υποτροπιάζουσας έξαρσης σε μια γυναίκα που είχε μολυνθεί πριν από την εγκυμοσύνη, παρόλο που ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ χαμηλότερος.

Εάν έχετε πληγές ή προειδοποιητικά σημάδια μιας έξαρσης κατά τη στιγμή του τοκετού, μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε καισαρική τομή για να μειωθούν οι πιθανότητες μόλυνσης. Η απόφαση αυτή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η θέση των πληγών στο σώμα σας και εάν το έμβρυο μπορεί να έρθει σε επαφή με αυτές κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Μπορώ να θηλάσω το μωρό μου εάν έχω τον ιό του έρπητα;

Ναι, στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο ιός του έρπητα δεν μπορεί να περάσει στο μωρό μέσω του μητρικού γάλακτος. Ωστόσο, το μωρό μπορεί να μολυνθεί αγγίζοντας μια πληγή στο σώμα σας. Βεβαιωθείτε ότι οι πληγές με τις οποίες θα μπορούσε να έρθει σε επαφή το μωρό είναι καλυμμένες όταν κρατάτε το μωρό σας ή όταν το θηλάζετε. Πλένετε τα χέρια σας με νερό και σαπούνι πριν και μετά τον θηλασμό του μωρού σας. Εάν έχετε πληγές στον μαστό σας, δεν πρέπει να θηλάσετε το μωρό σας από τον συγκεκριμένο μαστό.