Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ);

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ) είναι μια λοίμωξη που μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Υπάρχουν πολλά ΣΜΝ, ωστόσο εδώ θα εστιάσουμε στα χλαμύδια, τη γονόρροια και τη σύφιλη. Αυτά τα ΣΜΝ μπορούν να προκαλέσουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας και προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα ΣΜΝ αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο λοίμωξης από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV), εάν το άτομο εκτεθεί σε αυτόν.

1). Τι είναι τα χλαμύδια;

Τα χλαμύδια είναι το συχνότερα αναφερόμενο ΣΜΝ στις αναπτυγμένες χώρες. Τα χλαμύδια προκαλούνται από έναν τύπο βακτηρίου, το οποίο μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κατά τη διάρκεια του κολπικού, στοματικού ή πρωκτικού σεξ. Οι λοιμώξεις μπορούν να εκδηλωθούν στη στοματική κοιλότητα, τα αναπαραγωγικά όργανα, την ουρήθρα και το ορθό. Στις γυναίκες, η συχνότερη εντόπιση της λοίμωξης είναι ο τράχηλος (το άνοιγμα της μήτρας).

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τα χλαμύδια;

Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο λοίμωξης από χλαμύδια:

• Περισσότεροι από ένας σεξουαλικοί σύντροφοι
• Ένας σύντροφος που έχει ή είχε στο παρελθόν περισσότερους από έναν σεξουαλικούς συντρόφους
• Σεξουαλική επαφή με άτομο που έχει ΣΜΝ
• Ιστορικό ΣΜΝ
• Μη συνεπής χρήση προφυλακτικού όταν δεν υπάρχει αμοιβαία μονογαμική σχέση

Ποια είναι τα συμπτώματα των χλαμυδίων;

Τα χλαμύδια συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα. Όταν υπάρχουν συμπτώματα, αυτά εμφανίζονται από μερικές ημέρες μέχρι και αρκετές εβδομάδες μετά τη λοίμωξη. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ιδιαιτέρως ήπια, με αποτέλεσμα να συγχέονται με ουρολοίμωξη ή κολπική λοίμωξη. Τα πιο συχνά συμπτώματα στις γυναίκες περιλαμβάνουν:

• Ένα κιτρινωπό έκκριμα από τον κόλπο ή την ουρήθρα
• Επώδυνη ή συχνή ούρηση
• Κολπική αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους
• Αιμορραγία, έκκριση ή πόνος στο ορθό

Πώς μπορώ να εξεταστώ για χλαμύδια;

Στις γυναίκες, η εξέταση για χλαμύδια γίνεται σε ένα δείγμα ούρων ή σε δείγματα που συλλέγονται με μπατονέτα από τον κόλπο, το στόμα, τον λαιμό, το ορθό ή την περιοχή γύρω από τον τράχηλο. Μπορείτε επίσης να συλλέξετε μόνη σας το δείγμα με μπατονέτα από τον κόλπο ή το ορθό, στο γραφείο ενός μαιευτήρα-γυναικολόγου ή άλλου επαγγελματία υγείας. Συνιστάται μια ετήσια εξέταση προσυμπτωματικού ελέγχου για τις γυναίκες ηλικίας κάτω των 25 ετών και για τις γυναίκες 25 ετών και άνω με παράγοντες κινδύνου για χλαμύδια.

Πώς αντιμετωπίζονται τα χλαμύδια;

Η θεραπεία των χλαμυδίων γίνεται με αντιβιοτικά χάπια. Οι σεξουαλικοί σύντροφοί σας (κάθε άτομο με το οποίο είχατε σεξουαλική επαφή τις τελευταίες 60 ημέρες ή ο τελευταίος σεξουαλικός σας σύντροφος) πρέπει επίσης να εξεταστούν και να λάβουν θεραπεία. Πρέπει να πάρετε ολόκληρη τη φαρμακευτική αγωγή σας, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Τα χλαμύδια μπορούν να μεταδοθούν στους σεξουαλικούς συντρόφους ακόμη και κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Πρέπει να αποφεύγετε τη σεξουαλική επαφή μέχρι να ολοκληρώσετε τη θεραπεία, τόσο εσείς όσο και οι σεξουαλικοί σύντροφοί σας. Πρέπει επίσης να υποβληθείτε σε επαναληπτική εξέταση για χλαμύδια 3 μήνες μετά τη θεραπεία.

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με τα χλαμύδια;

Εάν δεν αντιμετωπιστούν, τα χλαμύδια μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδη νόσο της πυέλου (ΦΝΠ). Η ΦΝΠ μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας και να επηρεάσει την ικανότητά σας να μείνετε έγκυος.

2). Τι είναι η γονόρροια;

Η γονόρροια είναι το δεύτερο συχνότερα αναφερόμενο ΣΜΝ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η γονόρροια συχνά εμφανίζεται μαζί με τα χλαμύδια. Η γονόρροια προκαλείται και αυτή από βακτήρια, τα οποία μπορούν να μεταδοθούν στον σεξουαλικό σύντροφο κατά τη διάρκεια του κολπικού, στοματικού ή πρωκτικού σεξ.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τη γονόρροια;

Οι παράγοντες κινδύνου για τη γονόρροια είναι οι ίδιοι με αυτούς των χλαμυδίων.

Ποια είναι τα συμπτώματα της γονόρροιας;

Η γονόρροια συχνά δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα ή προκαλεί μόνο πολύ ήπια συμπτώματα. Οι γυναίκες με γονόρροια μπορεί να θεωρήσουν ότι έχουν μια ελαφριά ουρολοίμωξη ή κολπική λοίμωξη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Κιτρινωπές κολπικές εκκρίσεις
• Επώδυνη ή συχνή ούρηση
• Κολπική αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους
• Αιμορραγία, έκκριση ή πόνος στο ορθό

Πώς μπορώ να εξεταστώ για γονόρροια;

Η εξέταση για τη γονόρροια είναι παρόμοια με αυτή για τα χλαμύδια. Στις γυναίκες, οι εξετάσεις για γονόρροια γίνονται σε ένα δείγμα ούρων ή σε δείγματα που συλλέγονται με μπατονέτα από τον κόλπο, το στόμα, τον λαιμό, το ορθό ή την περιοχή γύρω από τον τράχηλο. Συνιστάται μια ετήσια εξέταση προσυμπτωματικού ελέγχου για τις γυναίκες ηλικίας κάτω των 25 ετών και για τις γυναίκες 25 ετών και άνω με παράγοντες κινδύνου για γονόρροια.

Πώς αντιμετωπίζεται η γονόρροια;

Η γονόρροια αντιμετωπίζεται με δύο είδη αντιβιοτικών. Η συνιστώμενη θεραπεία είναι μια ένεση με ένα από τα αντιβιοτικά, ακολουθούμενη από ένα χάπι με το άλλο αντιβιοτικό. Εάν η ένεση δεν είναι διαθέσιμη, μπορείτε να πάρετε δύο τύπους αντιβιοτικών χαπιών. Η θεραπεία αυτή είναι επίσης αποτελεσματική ενάντια στα χλαμύδια. Οι σεξουαλικοί σύντροφοί σας πρέπει επίσης να εξεταστούν και να λάβουν θεραπεία για γονόρροια.

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με τη γονόρροια;

Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η γονόρροια μπορεί να προκαλέσει τις ίδιες μακροχρόνιες επιπλοκές με τα χλαμύδια, συμπεριλαμβανομένης της ΦΝΠ, καθώς και της διάχυτης γονοκοκκικής λοίμωξης.

3). Τι είναι η σύφιλη;

Η σύφιλη προκαλείται από βακτήρια. Τα βακτήρια που προκαλούν τη σύφιλη εισέρχονται στον οργανισμό μέσω ενός κοψίματος στο δέρμα ή μέσω επαφής με την πληγή της σύφιλης ενός σεξουαλικού συντρόφου. Η πληγή αυτή είναι γνωστή ως συφιλιδικό έλκος. Επειδή η πληγή αυτή εμφανίζεται συνήθως στο αιδοίο, τον κόλπο, τον πρωκτό ή το πέος, η σύφιλη μεταδίδεται συχνότερα μέσω της σεξουαλικής επαφής. Οι πληγές που προκαλεί η σύφιλη στα γεννητικά όργανα καθιστούν επίσης ευκολότερη τη λοίμωξη από τον HIV, αλλά και τη μετάδοσή του. Η σύφιλη μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της επαφής με το εξάνθημα που εμφανίζεται σε μεταγενέστερα στάδια της ασθένειας.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σύφιλης;

Τα συμπτώματα της σύφιλης διαφέρουν ανάλογα με το στάδιο της ασθένειας:

• Πρωτογενές στάδιο: Η σύφιλη εμφανίζεται αρχικά ως ανώδυνο συφιλιδικό έλκος. Η πληγή αυτή εξαφανίζεται χωρίς θεραπεία σε 3-6 εβδομάδες.
• Δευτερογενές στάδιο: Εάν η σύφιλη δεν αντιμετωπιστεί, το επόμενο στάδιο ξεκινά κατά την επούλωση του συφιλιδικού έλκους ή αρκετές εβδομάδες μετά την εξαφάνιση του έλκους, οπότε μπορεί να εμφανιστεί ένα εξάνθημα. Το εξάνθημα εμφανίζεται συνήθως στις παλάμες των χεριών και στα πέλματα των ποδιών. Μπορεί να παρατηρηθούν ομαλές μυρμηκιές στο αιδοίο. Μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα τύπου γρίπης.
• Λανθάνουσα λοίμωξη: Σε ορισμένα άτομα, το εξάνθημα και άλλα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν σε μερικές εβδομάδες ή μήνες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η λοίμωξη έχει εξαλειφθεί. Η λοίμωξη εξακολουθεί να υπάρχει στον οργανισμό. Αυτό ονομάζεται λανθάνουσα λοίμωξη. 

Πώς μπορώ να εξεταστώ για σύφιλη;

Σε αντίθεση με την εξέταση για χλαμύδια και γονόρροια, ο τακτικός προσυμπτωματικός έλεγχος για τη σύφιλη δεν συνιστάται για γυναίκες που δεν είναι σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Όλες οι έγκυες γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε προσυμπτωματικό έλεγχο κατά την πρώτη προγεννητική επίσκεψη και να ελέγχονται ξανά σε μεταγενέστερο στάδιο της εγκυμοσύνης και κατά τον τοκετό, εάν ανήκουν σε κατηγορία υψηλού κινδύνου. Συνήθως απαιτούνται δύο εξετάσεις αίματος για τη διάγνωση της σύφιλης.

Πώς αντιμετωπίζεται η σύφιλη;

Η σύφιλη αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά. Εάν εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί σε πρώιμο στάδιο, τα μακροχρόνια προβλήματα μπορούν να αποφευχθούν. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το χρονικό διάστημα κατά το οποίο έχετε τη λοίμωξη. Ενδεχομένως να υποβληθείτε σε εξετάσεις αίματος ανά διαστήματα, για να διαπιστωθεί αν είναι αποτελεσματική η θεραπεία. Πρέπει να αποφεύγετε τη σεξουαλική επαφή κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Εάν διαγνωστείτε με σύφιλη, πρέπει επίσης να εξεταστείτε για HIV. Οι σεξουαλικοί σύντροφοί σας πρέπει να λάβουν θεραπεία για σύφιλη.

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με τη σύφιλη;

Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η σύφιλη μπορεί να επιστρέψει σε πιο σοβαρή μορφή ακόμη και μετά από χρόνια. Η σύφιλη όψιμου σταδίου είναι μια σοβαρή ασθένεια. Μπορεί να παρουσιαστούν καρδιακά προβλήματα, νευρολογικά προβλήματα και όγκοι, τα οποία οδηγούν σε εγκεφαλικές βλάβες, τυφλότητα, παράλυση ή ακόμα και θάνατο. Σε οποιοδήποτε στάδιο, η σύφιλη μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μηνιγγίτιδα, προβλήματα ακοής και όρασης ή άλλα νευρολογικά συμπτώματα.

Χρειάζεται να ενημερώσω τους σεξουαλικούς συντρόφους μου εάν έχω ένα ΣΜΝ;

Η διαδικασία ενημέρωσης των σεξουαλικών συντρόφων σας για το γεγονός ότι έχετε ένα ΣΜΝ και λαμβάνετε θεραπεία, ονομάζεται ειδοποίηση συντρόφου. Είναι ένα σημαντικό βήμα της θεραπείας. Όταν λαμβάνουν θεραπεία οι σύντροφοί σας, αυτό βοηθά στη μείωση του κινδύνου επαναμόλυνσης από έναν ήδη μολυσμένο σύντροφο. Μπορείτε να ενημερώσετε τους συντρόφους σας εσείς η ίδια ή να αναθέσετε αυτή την ενημέρωση στην αρμόδια υπηρεσία του συστήματος υγείας της περιοχής σας. Εάν επιλέξετε το δεύτερο, δεν θα χρησιμοποιηθεί το όνομά σας κατά την ενημέρωση του συντρόφου.

Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω τη λοίμωξη από χλαμύδια, γονόρροια και σύφιλη;

Μπορείτε να λάβετε κάποια μέτρα για να αποφύγετε τη λοίμωξη από χλαμύδια, γονόρροια και σύφιλη. Αυτά τα μέτρα προφύλαξης βοηθούν επίσης στην προστασία ενάντια σε άλλα ΣΜΝ, συμπεριλαμβανομένου του HIV:

• Να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό με συνέπεια.
• Περιορίστε τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων σας.
• Γνωρίστε τον σύντροφό σας. Ρωτήστε τον σύντροφό σας εάν έχει ή είχε στο παρελθόν κάποιο ΣΜΝ.
• Αποφύγετε την επαφή με πληγές που βρίσκονται στα γεννητικά όργανα.
• Φροντίστε να εξετάζεστε κάθε χρόνο για χλαμύδια και γονόρροια, εάν αυτό συνιστάται για την ηλικιακή κατηγορία σας. Εάν ο μαιευτήρας-γυναικολόγος ή ένας άλλος επαγγελματίας υγείας δεν σας προσφέρει αυτή την εξέταση, ζητήστε να εξεταστείτε.