Τι είναι τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα;

Είναι τα νοσήματα που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή (Sexually Transmitted Diseases). Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας και μερικές φορές ακόμη και θάνατο. Εξαιρουμένων των ιών του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης, τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι τα περισσότερο συχνά μεταδιδόμενα νοσήματα στις αναπτυγμένες χώρες με αρκετά εκατομμύρια νέα περιστατικά κάθε χρόνο. Για πολλά από αυτά υπάρχουν θεραπείες απολύτως αποτελεσματικές για άλλα όμως όχι.

Με ποιο τρόπο μεταδίδονται τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα;

Ένα άτομο που είναι φορέας ενός τέτοιου νοσήματος μπορεί να το μεταδώσει σε κάποιον άλλο μέσω της τριβής του δέρματος, της επαφής των γεννητικών οργάνων, του στόματος, του ορθού ή υγρών του σώματος (αίμα, σπέρμα, κόπρανα, σάλιο) για μερικές των περιπτώσεων. Οποιοσδήποτε έχει σεξουαλική επαφή κολπική ή πρωκτική ή στοματική με κάποιο άλλο άτομο, διατρέχει κίνδυνο να νοσήσει από κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Πολλές φορές το άτομο που νοσεί δεν έχει καθόλου συμπτώματα και μπορεί να μη γνωρίζει ότι είναι φορέας της νόσου. Παρόλο όμως που δεν υπάρχει συμπτωματολογία η υγεία του μπορεί να επηρεαστεί σοβαρά.

Τι προκαλεί τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα;

Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα προκαλούνται από μικροβιακούς παράγοντες αλλά και από ιούς. Αυτά που προκαλούνται από βακτήρια μπορούν να θεραπευτούν με αντιβιοτικά. Αυτά που προκαλούνται από ιούς δεν θεραπεύονται με φάρμακα. Απλά χορηγείται στον ασθενή θεραπεία ανάλογα με τα συμπτώματα. Για μερικά από αυτά που οφείλονται σε ιούς υπάρχουν εμβόλια που προσφέρουν μερική ή και πλήρη προστασία.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν το ρίσκο για τη μετάδοση των νοσημάτων αυτών;

• Όταν έχετε ταυτόχρονα περισσότερους από έναν σεξουαλικούς συντρόφους.
• Όταν ο σεξουαλικός σας σύντροφος έχει περισσότερους από έναν σεξουαλικούς συντρόφους.
• Όταν έχετε σεξουαλική επαφή με κάποιον που έχει ενεργό σεξουαλική μεταδιδόμενη νόσο την παρούσα στιγμή και το γνωρίζει είτε όχι.
• Όταν έχετε σεξουαλική επαφή με κάποιον που έχει γνωστό ιστορικό από το παρελθόν σεξουαλικά μεταδιδόμενης νόσου.
• Όταν κάνετε χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών και χρησιμοποιείται κοινές βελόνες με άλλους χρήστες.
• Όταν είστε στην εφηβική ηλικία διότι οι νεαρές κοπέλες έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο να κολλήσουν και να νοσήσουν από κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.

Ποια είναι τα πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα;

• Χλαμύδια.
• Σύφιλη.
• Γονόρροια.
• Έρπης των γεννητικών οργάνων.
• Ο ιός της επίκτητης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας (HIV).
• Ό ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων – κονδυλωμάτων (HPV).
• Οι τριχομονάδες.
• Ο ιός της ηπατίτιδας B και της ηπατίτιδας C.

Τι μπορώ να κάνω για να ελαττώσω τον κίνδυνο να κολλήσω κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα;

• Θα πρέπει να γνωρίζεις καλά τους σεξουαλικούς σου συντρόφους και να περιορίσεις τον αριθμό τους. Το ιατρικό ιστορικό του κάθε συντρόφου είναι το ίδιο σημαντικό με το δικό σου.
• Να χρησιμοποιείς πάντα προφυλακτικό και να να έχεις μαζί σου τουλάχιστον ένα, γιατί ο σεξουαλικός σύντροφος μπορεί να μην έχει φροντίσει για αυτό. Πρέπει να χρησιμοποιείς πάντα το προφυλακτικό είτε πρόκειται για κολπικό, είτε για πρωκτικό, είτε για στοματικό σεξ.
• Προσπάθησε να αποφύγεις πρακτικές που αυξάνουν την πιθανότητα τραυματισμού και δημιουργίας μικροαμυχών στο δέρμα που αποτελούν πύλη εισόδου των μικροβίων. Ειδικά η πρωκτική επαφή αυξάνει πολύ τον κίνδυνο τραυματισμών εξαιτίας της ευθραυστότητας και του λεπτού πάχους του επιθηλίου του βλεννογόνου του ορθού και θα πρέπει οπωσδήποτε εάν ακολουθείται αυτή την πρακτική να χρησιμοποιείται προφυλακτικό.
• Εμβολιασθείτε. Σήμερα κυκλοφορούν στην αγορά εμβόλιο για τον ιό της ηπατίτιδας B καθώς και εμβόλιο για κάποιους τύπους του ιού HPV. Κάντε τα εμβόλια στην ώρα τους, αρκετά πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών.

Πως τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα επηρεάζουν την κύηση;

Ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα μπορεί κατά τη διάρκεια της κύησης ή του τοκετού να περάσει από τη μητέρα στο έμβρυο. Τα χλαμύδια και ο γονόκοκκος μπορούν να προκαλέσουν από προβλήματα στους οφθαλμούς μέχρι πνευμονία. Η σύφιλη μπορεί να προκαλέσει συγγενείς ανωμαλίες, αποβολή ή ενδομήτριο θάνατο του εμβρύου. Ο ιός του AIDS μπορεί να μεταδοθεί στο νεογνό κατά τη διάρκεια του τοκετού. Τα κονδυλώματα μπορούν σπάνια να επιμολύνουν την αναπνευστική οδό του νεογέννητου. Η ηπατίτιδα B πρέπει να είναι γνωστή στον παιδίατρο για να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την προφύλαξη του νεογνού.

Εάν έχετε κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα και μείνετε έγκυος ενημερώστε το γιατρό σας. Στα πλαίσια του ελέγχου ρουτίνας όλων των εγκύων θα σας δοθούν κάποιες εξετάσεις για το μεγαλύτερο μέρος των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων. Όσο γρηγορότερα γνωρίζετε ή θεραπεύσετε το υποκείμενο νόσημα τόσο το καλύτερο για το μωρό σας.