Τι είναι οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού;

Καλοήθης πάθηση του μαστού είναι μια πάθηση που δεν είναι καρκίνος. Τα προβλήματα αυτά συχνά εξαφανίζονται από μόνα τους ή αντιμετωπίζονται εύκολα. Επειδή ορισμένες από αυτές τις καλοήθεις παθήσεις του μαστού μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στο μέλλον, μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε συμπληρωματικές εξετάσεις από τον μαιευτήρα-γυναικολόγο σας ή έναν άλλον επαγγελματία υγείας.

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι καλοήθων προβλημάτων του μαστού;

Τα καλοήθη προβλήματα του μαστού περιλαμβάνουν πόνο, διογκώσεις ή μάζες, λοιμώξεις, έκκριση θηλής και δερματικές αλλοιώσεις.

Τι προκαλεί τον καλοήθη πόνο στον μαστό;

Υπάρχουν δύο τύποι πόνου στον μαστό: 1) κυκλικός και 2) μη κυκλικός.

• Ο κυκλικός πόνος στον μαστό εκδηλώνεται ως απάντηση σε μεταβολές στα ορμονικά επίπεδα. Μπορεί να αισθανθείτε ότι οι μαστοί σας είναι πρησμένοι, περισσότερο ευαίσθητοι ή και επώδυνοι πριν από την έμμηνο ρύση σας. Παρόμοια συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν εάν χρησιμοποιείτε συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη, όπως τα αντισυλληπτικά χάπια, ή ορμονική θεραπεία για την εμμηνόπαυση.
• Ο μη κυκλικός πόνος στον μαστό δεν σχετίζεται με τον έμμηνο κύκλο. Παρουσιάζεται συνήθως στον ένα μαστό, σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Αυτός ο τύπος πόνου μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες, όπως ο τραυματισμός, η λοίμωξη, τα φάρμακα και το μεγάλο μέγεθος των μαστών. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο μη κυκλικός πόνος στους μαστούς μπορεί να προκληθεί από καρκίνο του μαστού. 

Πώς αντιμετωπίζεται ο καλοήθης πόνος στον μαστό;

Η χρήση στηθόδεσμου με καλή εφαρμογή και η λήψη αναλγητικών φαρμάκων τοπικά (επάλειψη με αναλγητικό Gel ή συστηματικά) μπορούν να βοηθήσουν στον κυκλικό πόνο. Εάν λαμβάνετε συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη, η αδιάλειπτη χρήση αυτής της μεθόδου μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα. Εάν έχετε μη κυκλικό πόνο στους μαστούς, επισκεφθείτε τον μαιευτήρα-γυναικολόγο σας ή κάποιον άλλο επαγγελματία υγείας.

Τι είναι οι καλοήθεις διογκώσεις ή μάζες στον μαστό; 

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καλοήθων διογκώσεων στον μαστό. Γενικά, οι καλοήθεις μάζες στον μαστό χωρίζονται σε τρεις τύπους:

1. Μη πολλαπλασιαστικές: Αυτός ο τύπος μάζας αποτελείται από φυσιολογικά κύτταρα. Ένα σύνηθες παράδειγμα είναι η κύστη. Οι κύστεις είναι συνήθως μικρού μεγέθους. Συνήθως εξαφανίζονται από μόνες τους ή μπορούν να παροχετευτούν με μια βελόνα. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το απλό ινοαδένωμα. Τα απλά ινοαδενώματα συνήθως συρρικνώνονται ή εξαφανίζονται από μόνα τους. Μπορεί να χρειαστεί η χειρουργική αφαίρεσή τους εάν είναι μεγάλου μεγέθους ή συνεχίζουν να αυξάνονται σε μέγεθος.
2. Πολλαπλασιαστικές χωρίς ατυπία: Σε αυτόν τον τύπο μάζας στον μαστό, τα κύτταρα αυξάνονται σε αριθμός, αλλά παραμένουν κατά τ’ άλλα φυσιολογικά. Αυτός ο τύπος διόγκωσης αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο μελλοντικής ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Συνήθως αφαιρούνται χειρουργικά, αλλά ορισμένες φορές τίθενται υπό παρατήρηση για να διασφαλιστεί ότι δεν θα αυξηθούν σε μέγεθος.
3. Άτυπη υπερπλασία: Η υπερπλασία είναι μια κατάσταση, στην οποία αυξάνεται ο αριθμός των κυττάρων. Ατυπία σημαίνει ότι τα κύτταρα δεν έχουν φυσιολογική εμφάνιση στη μικροσκοπική εξέταση. Η άτυπη υπερπλασία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των κυττάρων και της γύρω περιοχής, σε συνδυασμό με στενή παρακολούθηση. 

Τι είναι η μαστίτιδα;

Μαστίτιδα είναι μια λοίμωξη του μαστικού ιστού. Εκδηλώνεται συνήθως όταν φράζει ένας γαλακτοφόρος αδένας με γάλα κατά τη διάρκεια του θηλασμού, με αποτέλεσμα να μην αποστραγγίζεται σωστά. Ο μαστός σας θα είναι κόκκινος, διογκωμένος, ζεστός και επώδυνος σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Η μαστίτιδα μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα τύπου γρίπης, όπως ο πυρετός, ο πόνος και η κόπωση.

Πώς αντιμετωπίζεται η μαστίτιδα;

Μπορεί να σας συνταγογραφηθεί ένα αντιβιοτικό για την αντιμετώπιση της λοίμωξης. Μπορείτε να ανακουφίσετε τον πόνο εφαρμόζοντας ζεστές κομπρέσες. Ο θηλασμός του μωρού σας όταν έχετε μαστίτιδα και παίρνετε αντιβιοτικό είναι ασφαλής.

Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα της έκκρισης θηλής;

Η καλοήθης έκκριση εμφανίζεται συνήθως και στους δύο μαστούς και μόνο όταν πιέζεται ο μαστός ή η θηλή. Είναι συνήθως λευκού ή πρασινωπού χρώματος. Η έκκριση που περιέχει αίμα ή είναι διαυγής είναι περισσότερο ανησυχητική.

Τι προκαλεί την έκκριση θηλής;

Η έκκριση από τη θηλή είναι ένα σύνηθες καλοήθες σύμπτωμα του μαστού. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η έκκριση της θηλής είναι φυσιολογικό φαινόμενο καθώς οι μαστοί προετοιμάζονται για την παραγωγή γάλακτος. Στις γυναίκες που δεν είναι σε κατάσταση εγκυμοσύνης, αυτό μπορεί να προκληθεί από ορμονικές αλλαγές. Η έκκριση θηλής μπορεί να προκληθεί από ορισμένα φάρμακα. Η έκκριση θηλής πρέπει να ελέγχεται από έναν μαιευτήρα-γυναικολόγο ή άλλον επαγγελματία υγείας.

Ποιες δερματικές αλλοιώσεις μπορούν να επηρεάσουν τους μαστούς;

Το δέρμα των μαστών μπορεί να προσβληθεί από κοινά δερματικά προβλήματα, όπως η ψωρίαση και το έκζεμα. Η μόλυνση από ζυμομύκητες στις δερματικές πτυχές κάτω από τον μαστό είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα. Οι γυναίκες με μεγάλους μαστούς είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα. Ορισμένες δερματικές αλλοιώσεις των μαστών εγείρουν ανησυχία για ενδεχόμενη παρουσία καρκίνου. Αυτές περιλαμβάνουν ερυθρότητα, θερμότητα, σχηματισμό πτυχώσεων του δέρματος και εξελκώσεις (μικρές, κόκκινες, επώδυνες φυσαλίδες). Οι αλλαγές στη θηλή, όπως ο σχηματισμός κρούστας, η αποφολίδωση ή η αλλαγή σχήματος της θηλής, επίσης εγείρουν ανησυχία. Ενημερώστε τον μαιευτήρα-γυναικολόγο σας ή έναν άλλον επαγγελματία υγείας για τις δερματικές αλλοιώσεις που παρατηρείτε.

Πώς αξιολογούνται οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού;

Εάν έχετε συμπτώματα στον μαστό, ενημερώστε τον γιατρό σας. Κατά πάσα πιθανότητα θα υποβληθείτε σε μια μαστολογική εξέταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε μια απεικονιστική εξέταση των μαστών σας. Η εξέταση αυτή μπορεί να γίνει μέσω μαστογραφίας, υπερηχογραφήματος ή μαγνητικής τομογραφίας (MRI). Η απεικονιστική εξέταση μπορεί να ακολουθηθεί από βιοψία.

Τι είδους παρακολούθηση θα χρειαστώ εάν έχω μια καλοήθη πάθηση του μαστού;

Οι περισσότερες καλοήθεις παθήσεις του μαστού δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις συμβαίνει αυτό, όπως σε συγκεκριμένους τύπους διογκώσεων του μαστού. Εάν έχετε μια πάθηση που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, ενδεχομένως να σας συσταθούν συχνότερες κλινικές μαστολογικές εξετάσεις και απεικονιστικές εξετάσεις για τα επόμενα 1-2 χρόνια. Η συνιστώμενη πορεία της παρακολούθησης βασίζεται στην ηλικία, τους παράγοντες κινδύνου και τα αποτελέσματα των εξετάσεών σας.

Τι είναι η αυτοεξέταση του μαστού;

Η αυτοεξέταση του μαστού σάς βοηθά να γνωρίζετε ανά πάσα στιγμή την όψη και την αίσθηση των μαστών σας. Γνωρίζοντας τι είναι φυσιολογικό για εσάς, θα είστε σε θέση να εντοπίζετε αλλαγές που μπορεί να σηματοδοτούν κάποιο πρόβλημα. Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα, επικοινωνήστε με τον επαγγελματία υγείας που σας φροντίζει:

• Μια νέα διόγκωση
• Δερματικές αλλοιώσεις
  • Πάχυνση
  • Σχηματισμός πτυχώσεων
  • Ανεξήγητη ερυθρότητα
  • Αποφολίδωση ή ερυθρότητα της θηλής
  • Εξελκώσεις
• Πόνος (ειδικά εάν είναι εντοπισμένος σε μία περιοχή ή επιδεινώνεται) 

Ποια είναι η διαδικασία αυτοεξέτασης του μαστού;

• Η γυναίκα στέκεται καθιστή μπροστά στον καθρέπτη με τα χέρια στο πλάι στη μέση της.
• Κοιτάζει για πιθανές αλλαγές στο σχήμα των μαστών, πιθανά εξογκώματα ή βαθουλώματα, ανωμαλία στην πτύχωση του δέρματος ή εισολκή της θηλής που δεν υπήρχε παλαιότερα.
• Επαναλαμβάνει την παραπάνω παρατήρηση των μαστών βάζοντας τα χέρια της πίσω από το κεφάλι.
• Στη συνέχεια κοιτάζοντας τους μαστούς, πιέζει ελαφρά τις θηλές για να ελέγξει αν υπάρχει κάποιο ασυνήθιστο και κυρίως σκούρο σαν αίμα έκκριμα.
• Μετά ξαπλώνει στο κρεβάτι βάζοντας εναλλάξ το ένα χέρι πίσω από το κεφάλι ενώ με το άλλο ξεκινά την διαδικασία της ψηλάφησης.
• Με ενωμένα τα δάκτυλα και χρησιμοποιώντας την κάτω τους επιφάνεια, εξετάζει όλη την έκταση του αδένα, αρχίζοντας από την περιφέρεια και προχωρώντας με κυκλικές κινήσεις, σταδιακά σε μικρότερους κύκλους, κατευθύνεται προς τη θηλή.
• Έπειτα εξετάζει τη μασχάλη. Ξεκινά από την κορυφή της και προοδευτικά προχωρά προς τα κάτω.
• Τέλος επαναλαμβάνει με τον ίδιο τρόπο την ψηλάφηση και στον άλλο μαστό αλλάζοντας χέρια.
• Πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζουν οι γυναίκες οι οποίες φοβούνται και αποφεύγουν την αυτοεξέταση του μαστού τους, ότι ακόμα και αν ψηλαφήσουν κάτι αυτό με πιθανότητα πάνω από 90% είναι καλοήθης όγκος (κυστικό μόρφωμα, ιναδένωμα, καλοήθης λεμφαδένας κλπ).